เทศบาลนครนครปฐม เดิมมีฐานะเป็นสุขาภิบาล จัดตั้งตามพระราชบัญญัติจัดการสุขาภิบาลตามหัวเมือง รัตนโกสินทร์ศก 127 เมื่อปี พ.ศ. 2453 ต่อมาเมื่อมีการตราพระราชบัญญัติจัดระเบียบเทศบาล พ.ศ. 2476 แล้ว จึงมีพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองนครปฐม พ.ศ. 2478 ประกาศเมื่อวันที 7 ธันวาคม 2478 (ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 52 หน้า 1666 ลงวันที่ 10 ธันวาคม 2478) และมีการยกฐานะเป็นเทศบาลนคร ตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครปฐม จังหวัดนครปฐม พ.ศ. 2542 (ให้ไว้ ณ วันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 เป็นปีที่ 54 ในรัชกาลปัจจุบัน)
เทศบาลนครนครปฐม มีพื้นที่ในความรับผิดชอบในขณะจัดตั้งประมาณ 5.28 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ในตำบลพระปฐมเจดีย์ทั้งตำบล
ปัจจุบันเทศบาลนครนครปฐม มีพื้นที่ 19.85 ตารางกิโลเมตร หรือคิดเป็นพื้นที่ประมาณ 12,406.25 ไร่ (ตามพระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองนครปฐม พ.ศ.2534 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 108 ตอนที่ 211 ลงวันที่ 4 ธันวาคม 2534) ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของหมู่บ้านและตำบลต่างๆ ในเขตอำเภอเมืองนครปฐม คือ
|
| |
1. ตำบลพระปฐมเจดีย์ |
(ทั้งตำบล พื้นที่เขตเทศบาลเดิม 5.28 ตารางกิโลเมตร) |
| |
2. ตำบลนครปฐม
|
หมู่ที่ 5 7 8 9 |
| |
3. ตำบลบ่อพลับ
|
หมู่ที่ 1 3 4 5 8 9 |
| |
4. ตำบลพระประโทน
|
หมู่ที่ 1 2 4 6 7 8 9 |
| |
5. ตำบลห้วยจรเข้
|
หมู่ที่ 1 2 4 6 7 |
| |
6. ตำบลสนามจันทร์
|
หมู่ที่ 1 2 3 6 |
| |
7. ตำบลบางแขม
|
หมู่ที่ 9 |
| |
8. ตำบลลำพยา
|
หมู่ที่ 1 2 3 |
| |
9. ตำบลหนองปากโลง
|
หมู่ที่ 5 |
| |
(หมู่บ้านที่ขีดเส้นใต้ คือ หมู่บ้านที่เข้ามาอยู่ในเขตเทศบาลทั้งหมู่) |
| |
|
|
|
อาณาเขต
| |
ทิศเหนือ
|
ติดต่อกับ |
ตำบลนครปฐม และตำบลบ่อพลับ |
| |
ทิศตะวันออก
|
ติดต่อกับ |
ตำบลพระประโทน และตำบลธรรมศาลา |
| |
ทิศใต้
|
ติดต่อกับ |
ตำบลห้วยจรเข้ และตำบลสนามจันทร์ และตำบลบางแขม (ม.9) |
| |
ทิศตะวันตก |
ติดต่อกับ |
ตำบลลำพยา์ และตำบลหนองปากโลง |
| |
|
|
|
| |
|
|
|
|
